یعقوب حسینی؛ کارشناس ارشد سیاسی

هرگونه عبور و مرور غیرمجاز از مرزها ممنوع بوده و از طرفی نیز عبور کالا و جنس از مبادی غیر مجاز قاچاق تلقی می گردد. دولت با اتخاذ تدابیر سخت‌گیرانه تا حدود زیادی بر مرزها کنترل یافته است لکن کمبود امکانات، فقر، محرومیت، شرایط نامساعد اقتصادی، عدم حمایت و یا کوتاهی دولت در ایجاد زیرساخت ها موجب بروز مشکلات متعدد اقتصادی و امنیتی شده است (خبرگزاری مهر). که همین امر نیز لزوم توجه به تعریف یا بازتعریف قاچاقچی و کولبر را طرح می نماید.

کسانی که در مرزها با اسب و قاطر، اجناسی شامل سیگار، تنباکو، گازوئیل و غیره به آنطرف برده و از سمت دیگر با خود پوشاک و پرده و پارچه و غیره می آورند، عمدتاً با تعریفی که دولت از کولبری می‌کند همخوانی ندارد، هر چند اطلاق قاچاقچی نیز به کسی که برای گذران معیشت و حقوقی بسیار ناچیز به این کار طاقت‌فرسا مبادرت می‌ورزد، دور از انصاف می‌باشد. کسانی که از روی ترحم و با نام کولبر از آنها دفاع می کند باید متوجه باشند با توجه به فرآیندهای موجود، در واقع کمکی به حل مسئله نمی‌کنند. چون از نظر تعاریف دولتی اینان در دایره‌ی کولبرقرار نمی‌گیرند لذا باید راهکار اساسی جهت حل این مشکل اندیشیده شود.

روستاهای بسیاری در استان آذربایجان غربی، مبادی غیرمجاز اجناس می‌باشند که می توان برای نمونه کوران صومای برادوست را مثال زد، در یک سال اخیر ۶ نفر کشته (دو برادر، توسط دولت ترکیه) و دستکم ۷ نفر مجروح داشته است فردی به نام آ.خ ۲۳ ساله پدر دو بچه در جواب به سوال بنده مبنی بر اینکه آیا از عواقب عبور غیرمجاز از مرزها آگاهی دارد یا خیر؟ جواب داد که وی مابین شرمندگی از زن و بچه هایش در تامین معیشت خانواده و نیز کشته شدن از طریق قاچاق، بدون شک مرگ را انتخاب خواهد کرد، وی چند روز پیش سوار بر قاطر در حین عبور از مرز، با ضربه گلوله بر پیشانی سر از قاطر افتاده و هم اکنون در حالت کما در بیمارستان تحت مراقبت های ویژه می باشد.

نیروهای نظامی و انتظامی مرزی با مقولات فراوان بسیاری از جمله حملات ایضایی دشمنان جمهوری اسلامی و همین طور قاچاق مواد مخدر نیز روبرو می باشند، که همین امر نیز کار آنها را سخت‌تر می نماید و از طرفی نیز دولت با تخصیص درآمدهای حاصل از فروش سوخت مرزنشینان تاکنون میلیاردها تومان بر مردم منطقه توزیع نموده است و همچنین برای بسیاری از مرزنشینان کارت پیله وری در نظر گرفته است. اما هیچ کدام از این‌ها نتوانسته در رفع محرومیت نسبی تاثیرگذار باشد. بنا به گفته مسئولین، این مقوله با زور قابل حل شدن نیست. آقای مصطفوی معاونت استاندار آذربایجان‌غربی شاید بهترین اسمی که کمترین بار ارزشی برای این قشر زحمتکش و فقیر داشته باشد، از “مترددین غیرمجاز مرزی” استفاده نموده است. فلذا تا مشخص نشدن اسمی مناسب این نوع از درآمدزایی، تعیین تکلیف نیز دشوار خواهد بود. صدمات ناشی از تلفات انسانی بسیار بالا بوده و همیشه نیز باعث سواستفاده متخاصمان می‌گردد.

به نظر می‌رسد در این قضیه هم مجمع نمایندگان استان و هم استاندار آذربایجان غربی می‌توانند در هماهنگی با سایر ارگان‌های ذیربط نسبت به بهبود نسبی اوضاع به صورت سریع ورود نمایند.

**راهکارها

استاندار آذربایجان غربی نسبت به ایجاد یک کارگروه ویژه اقدام نماید

استفاده از نیروهای اثرگذار محلی جهت مشورت برای حل این قضیه

تقسیم بندی و دهک بندی مردم مناطق به لحاظ اقتصادی، جهت تخصیص اعتبارات

تمایز قائل شدن میان افراد مسلحی که لباس مخصوص کادری پوشیده و افرادی که به صورت عادی سوار بر اسب و قاطر از مرزها عبور می‌کنند و همچنین تمایز میان باندهای قاچاق مواد مخدر که به صورت سازمان یافته و مجهز اقدام به فعالیت می نمایند.

راه تفکیک قاچاقچی از مترددین غیرمجاز مرزی و کولبر یا تعیین عنوانی دیگر ضروری می‌نماید.