اگر سرباز فراری سر عقل بیاید و قبل از دستگیرشدن خودش را معرفی کند، مجازاتش طبق حالت‌های زیر محاسبه می‌شود:

۱. اگر برای اولین بار مرتکب فرار از خدمت شده و ظرف مدت ۶۰ روزاز شروع غیبت، به یگان خدمتی برگردد، بدون ارجاع پرونده به مرجع قضایی، در مقابل هر روزغیبت و فرار، دو روز اضافه‌خدمت می‌خورد و این اضافه‌خدمت هم در هر صورت بیشتر از سه ماه نخواهد بود.

۲. اگر بعد از ۶۰ روز خودش را معرفی کند یا سابقه فرار از خدمت داشته باشد به حبس از دو تا شش ماه محکوم‌ می‌شود.

در هر دو صورت اگر فرماندهان از سرباز راضی باشند ‌ممکن است تمام یا قسمتی از اضافه‌خدمت بخشیده شود؛ البته قانون هیچ قولی نداده و دقیقا نوشته «ممکن است».

یکی از موارد مهمی که درباره فرار از سربازی باید حواستان باشد این است که فکر نکنید اگر دو سه نفری فرار کنید، بهتر است. اتفاقا کاملا برعکس، فرار بیش از دو نفر که با برنامه‌ریزی قبلی صورت بگیرد، «فرار با توطئه» محسوب ‌می‌شود و اگر محارب محسوب شوید، احتمالا به اعدام محکوم می‌شوید و در غیر این‌صورت، در زمان جنگ به سه تا ۱۵ سال و در زمان صلح به دو تا پنج ‌سال حبس محکوم می‌شوید. پس اگر هم فکر فرار به سرتان زد، تصمیمتان را با کسی در میان نگذارید و هم‌فراری برای خودتان دست و پا نکنید!

اما عذرهای موجهی که در قانون آمده چه مواردی است؟

۱. بیماری مانع از حضور. بنابراین سرماخوردگی ساده و سردرد و شکست عشقی و افسردگی و اینجور چیزها عذر موجه نیست.

۲. فوت همسر، پدر، مادر، برادر، خواهر و فرزند و همچنین بیماری سخت یکی از آنان ‌در صورتی که کس دیگری برای مراقبت از آنان وجود نداشته باشد و واقعا هم به مراقبت نیاز داشته باشند. بنابراین فوت یا مریضی پدربزرگ و مادربزگ، عمو، خاله، دایی، عمه، بچه‌های فامیل، رفیق قدیمی، بزرگ خاندان و … عذر موجه نیست.

۳. ابتلا به حوادث بزرگ مانند حریق، سیل و زلزله. بنابراین گرفتگی لوله فاضلاب خانه و خراب‌شدن سقف طویله و مریضی حیوان خانگی و محدودیت طرح ترافیک و … عذر موجه نیست.

۴. در توقیف یا حبس‌بودن. این هم در مواردی است که به حکم قانون یا بر اثر آدم‌ربایی و … باشد. اینکه شما در خانه ماندید و یادشان رفته در خانه‌اید و در را رویتان قفل کرده‌اند و شما هم کلید نداشته‌اید، عذر موجه نیست.

از آنجا که هیچوقت دوست نداریم جنگی اتفاق بیفتد و ان‌شاءالله که اتفاق هم نمی‌افتد، به همین مجازات فرار از سربازی در زمان صلح اکتفا می‌کنیم. لطفا فرار نکنید و مثل یک مرد خدمت کنید.