استان آذربایجان غربی در تولید محصولات کشاورزی و باغی جزو استان‌های سرآمد است. تولید محصولات متنوعی، چون تخمه آجیلی خوی، گیلاس اشنویه و انگور، سیب این استان بدلیل کیفیت علاوه بر مصرف داخلی سهم قابل توجهی از صادرات را به خود اختصاص می‌دهد.

اما مشکل سیب درختی و صنعتی استان تقریبا به معضلی مزمن و به یک داستان تکراری تبدیل شده است. هرساله پائین بودن قیمت فروش محصول نسبت به هزینه‌های تولید آن، نامشخص بودن وضعیت صادرات و پائین بودن توان مالی باغداران و همچنین ریزش‌های قبل از برداشت محصول از بزرگ‌ترین مشکلات تولید این محصول است.

آذربایجان غربی در حال حاضر از لحاظ مقدار کشت و تولید این محصول، رتبه نخست را در کشور به خود اختصاص داده است. کسانی که این استان طولی را می‌شناسند با محصولات باغی و کشاورزی اش آشنایی دارند شاید بتوانند با اندکی تامل نام این محصول بهشتی را حدس بزنند.

انباشت سیب در کنار جاده‌ها ممنوع است

اکبر کرامتی، رئیس جهاد کشاورزی استان آذربایجان غربی در جلسه‌ای که به منظور بررسی ساماندهی و نظارت بر خرید و فروش محصول سیب صنعتی استان با اشاره به آغاز برداشت محصول سیب درختی در استان، از پیش بینی تولید یک میلیون و ۲۷۰ هزار تن سیب درختی از سطح ۶۰ هزار و ۷۱۳ هکتار از باغات استان در سال جاری خبر داد.

وی اظهار می‌کند: بر اساس برآورد‌های انجام شده، امسال تولید این محصول حدود ۲۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش دارد. باغ‌های سیب در همه شهر‌های استان وجود دارد، ولی ارومیه با اختصاص حدود ۴۵ درصد از این باغ‌ها در رتبه اول و شهر‌های سلماس، مهاباد، اشنویه، نقده و میاندوآب در ردیف‌های بعدی قرار دارند.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی، مشکل بازار پس از تولید را چالش بزرگ بخش کشاورزی آذربایجان غربی عنوان کرد که همه ساله با فرا رسیدن فصل برداشت محصولات از جمله سیب شاهد آن هستیم و ابراز امیدواری کرد، در سال جاری نیز روند صادرات سیب درختی نیز پر رونق‌تر از سال گذشته ادامه داشته باشد.

وی با بیان اینکه انباشت سیب در کنار جاده‌های استان ممنوع است و با متخلفان برخورد می‌شود، خاطرنشان می‌کند: از پارسال مراکزی مجوز دریافت کردند تا در زمینه جمع آوری بهداشتی سیب زیر درختی اقدام کنند که امسال ۸۲ مرکز خرید، کار خرید را بر عهده خواهند داشت که شامل ۴۰ مرکز متعلق به سازمان تعاون روستایی، ۳۰ مرکز بخش خصوصی دارای مجوز از سازمان جهاد کشاورزی و ۱۲ سردخانه ذخیره سازی میوه است.

کرامتی با توجه به اینکه حریم جاده‌ها با انباشت سیب‌های صنعتی اشغال و منجر به ایجاد مشکلات بهداشتی و بد منظر شدن حریم جاده‌ها می‌شود، لازم است دستگاه‌های مربوطه نسبت به پاکسازی جاده‌ها و رفع این موضوع با جدیت بیشتراز سال‌های گذشته مساعدت و همکاری لازم را انجام دهند.

رئیس سازمان جهادکشاورزی آذربایجان غربی بیان کرد: می‌توان محصول سیب زیر درختی صنعتی در مراکز بهداشتی و مجوز دار را به نحو بهینه و بهداشتی برای مدت زمان بیشتری نگهداری کرد چرا که نگهداری مواد اولیه در شرایط استاندارد موجب تولید محصول با کیفیت می‌شود.

کرامتی ادامه می‌دهد: باید مسئولان  ذیربط تمهیدات و راهکار‌های اساسی در زمینه تسهیل و توسعه روند صادرات محصولات کشاورزی مخصوصا سیب درختی را اتخاذ کنند.

وی، پائین بودن قیمت فروش محصول نسبت به هزینه‌های تولید آن، نامشخص بودن وضعیت صادرات و پائین بودن توان مالی باغداران و همچنین ریزش‌های قبل از برداشت محصول را از بزرگ‌ترین مشکلات باغداران آذربایجان غربی که با آن مواجه هستند، برشمرد.

راه‌اندازی بیش از ۴۰ مرکز استاندارد برای جمع آوری سیب‌های زیر درختی

نادر صادقی معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری آذربایجان غربی در گفتگو با خبرنگار ما می‌گوید: سالانه بین ۱ میلیون تا ۱۲۵۰ تن سیب در آذربایجان غربی تولید می‌شود امسال با توجه به شرایط آب و هوایی تولید سیب در استان به یک میلیون و سیصد تن افزایش پیدا کرد.

صادقی می‌گوید: از مجموع سیب استان حدود ۱۵۰ هزار تن سیب زیر درختی است که به آن سیب صنعتی می‌گویند که کارخانه‌های کنسانتره  استفاده و همچنین حدود ۱۵۰ هزار تن برای تازه خوری در بازار عرضه می‌شود و مابقی آن به سمت صادرات می‌رود و با این ترکیب بیش از ۸۰ درصد از تولید محصولات سیب باغداران استفاده می‌شود.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری آذربایجان غربی اظهار داشت: در سال ۱۴۰۰ به خاطر گرما زیاد و  وزش تندباد‌ها میزان سیب زیر درختی افزایش پیدا کرد که به حدود ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار تن رسید.

وی ادامه داد: همین دلیل باعث شد برای خرید تضمینی سیب درختی ما پیش از موعد ورود کنیم باهم اندیشی سازمان‌های ذیربط و دستگاه‌های اقتصادی استان و نهایت مقرر شد سیب زیر درختی باغداران و کشاورزان به مبلغ ۱۴۶۰ تومان به صورت تضمینی توسط تعاونی روستایی خریداری شود در این رابطه تعاون روستایی ورود کرد و خرید را انجام شد و تا به امروز حدود ۴۰ هزار تن را خریداری کردند همین ورود تعاونی روستایی باعث شد قبلا کارخانه‌ها و بعضی از دلالان از کشاورزان سیب‌های زیر درختی را مبلغ پایین خریداری می‌کردند این امری دیگر صورت نگیرد و فضای به بازار برگردد.

وی درادامه بیان می‌کند: با ورودی که استانداری آذربایجان غربی به همراه سایر دستگاه ذیربط قیمت سیب به شدت کاهش پیدا کرده بود به قیمت متعادل برگردد. سیب زیر درختی جزو ضایعات تولید محسوب می‌شود مانند سایر تولیدات. محصول ضایعاتی در بهای تمام شده محصول به فروش رفته قیمت آن محاسبه می‌شود.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری آذربایجان غربی یادآور می‌شود: تعاونی روستایی ۴۰ مرکز را برای جمع آوری بهداشتی سیب زیر درختی در استان تهیه کرده است و همچنین به۴۰ مرکزبخش خصوصی اجازه داده شده است که با رعایت استاندارد‌ها سیب‌های زیر درختی را جمع آوری کنند و به مراکز مربوطه ارسال کند.

وی می‌گوید: بالای ۹۰ درصد از دست‌رنج کشاورزان صادر یا در بازار عرضه می‌شود و می‌ماند بخشی که متاسفانه وجود دارد در فرآیند نا معیوب جمع آوری می‌شود در کارگروه تنظیم بازار با استفاده از قوه قهریه و احکامی که توسط قضات صادر می‌شود با این موضوع به جد برخورد می‌شود.کسانی که به صورت غیر بهداشتی این جمع آوری‌ها را انجام می‌دهند برای آن‌ها پرونده قضایی تشکیل می‌شود.