اختلافات از کجا شروع شد؟

پس از انتخابات پارلمانی سال گذشته در عراق و تعیین سهم هر جریان سیاسی در تصدی صندلی های پارلمان، گروه های سیاسی ابتدا تکلیف پست ریاست پارلمان را مشخص کردند که طبق یک قانون نانوشته و توافقی به نیروهای سنی سیاسی عراق رسید و محمد الحلبوسی برای یک دوره دیگر بر این صندلی تکیه زد.

در مرحله بعد در روند دولت سازی می بایست تکلیف پست ریاست جمهوری مشخص شود که این پست هم براساس همان توافق نانوشته به کُردها می رسد، بنابراین رقابت بر سر این صندلی در کردستان عراق شروع شد؛ جایی که وارثان جلال طالبانی بنیانگذار اتحادیه میهنی از ابتدای تاسیس نظام سیاسی جدید عراق در سال ۲۰۰۳ میلادی این پست را درپی یک توافق داخلی با رقیب سنتی یعنی بارزانی ها در اختیار داشته اند.

از همان سال ۲۰۰۳ میلادی و سقوط رژیم بعثی عراق، این دو حزب توافق کردند که مسئولیت های اقلیم کردستان عراق در اختیار حزب دمکرات باشد و پست ریاست جمهوری در بغداد هم در اختیار میهنی ها که تا این دوره از انتخابات هر دو حزب به آن پایبند بودند، اما به نظر می رسد، در این دوره بارزانی ها برای گرفتن این صندلی از میهنی ها فرصت را مناسب یافته اند.

گِره مربوط به سهمیه کُردها در روند سیاسی آینده از آنجا سخت تر شد که جریان صدری ها مدعی پیروزی در انتخابات پارلمانی شده و با اتحاد با جریان اهل سنت و حزب دمکرات یک ائتلاف سه گانه تشکیل دادند که گویا شرط بارزانی ها برای حضور در دولت مورد نظر مقتدا صدر به چنگ آوردن پست ریاست جمهوری در بغداد بوده باشد.

این ماجرا سرآغاز اختلافات دو حزب دمکرات و میهنی بود، اما با گذشت زمان اختلافات در خصوص انتخاباتی محلی کردستان عراق هم به آن افزوده شد.

اما شکست جریان ائتلاف سه گانه (صدر، الحلبوسی و بارزانی) در پیشبرد برنامه و نقشه هایش، باعث شد که موضوع پست ریاست جمهوری در شمال عراق به بن بست بر بخورد.

بطوری که حالا  وفا محمد یکی از اعضای حزب دمکرات کردستان، روز چهارشنبه تاکید می کند که انسداد سیاسی در اردوگاه کردها در مورد اختلاف بر سر نامزد ریاست جمهوری و انتخابات اقلیم کردستان همچنان پابرجاست.

محمد در مصاحبه ای که با پایگاه خبری المعلومه عراق داشت، گفت: «بحران سیاسی در اردوگاه کردها در مورد اختلاف بر سر نامزد ریاست جمهوری همچنان پابرجاست و با نزدیک شدن به تاریخ انتخابات پارلمان اقلیم کردستان عراق، اختلافات افزایش یافته است. ”

این مقام حزبی در کردستان عراق درباره جزییات اختلافات میان دو حزب دمکرات و میهنی می گوید:«حزب دمکرات می‌خواهد که انتخابات در تاریخ مشخص شده در ماه اکتبر و مانند قبل بصورت یکپارچه برگزار شود، اما احزاب دیگر می‌خواهند برای تغییر کمیسیون انتخابات، موعد آن را به تعویق بیندازند و قصد دارند با تغییر در کمیسیون، انتخابات محلی را در چهار بخش یا استان شامل اربیل، سلیمانیه، دهوک و حلبچه برگزار کنند.

می‌خواهد که انتخابات در تاریخ مشخص شده در ماه اکتبر و مانند قبل بصورت یکپارچه برگزار شود، اما احزاب دیگر می‌خواهند برای تغییر کمیسیون انتخابات، موعد آن را به تعویق بیندازند و قصد دارند با تغییر در کمیسیون، انتخابات محلی را در چهار بخش یا استان شامل اربیل، سلیمانیه، دهوک و حلبچه برگزار کنند.»

محمد توضیح داد که «احزاب مخالف همچنین خواستار کاهش تعداد طیف ها و جریان ها اعم از قومی و مذهبی از ۱۱ کرسی به ۷ کرسی هستند و این همان چیزی است که حزب دمکرات برای حفظ حق انتخابی خود آن را رد می‌کند.»

مخالفان مسعود بارزانی اما اعتقاد دارند که گِره کار در اربیل زده شده است، بطوری که “احمد هرکی” از اعضای اتحادیه میهنی کردستان عراق روز چهارشنبه تاکید کرد که حزب دمکرات کردستان به ریاست مسعود بارزانی بر نظام تک حوزه ای در انتخابات آتی اقلیم کردستان عراق اصرار دارد که نشان می دهد این سیستم دارای نکات منفی بسیاری از جمله عدم توازن جغرافیایی است و عادلانه نیست.

احمد هرکی با بیان اینکه “قانونی مانند قانون انتخابات با ابعاد ملی باید از طریق گفتگو بین احزاب مختلف و نه با تحمیل اراده، تدوین شود”، گفت: “حزب دمکرات کردستان تلاش می کند که اراده خود را بر همه احزاب کُرد تحمیل کند.»

وی افزود: احزاب با نفوذ کُرد مانند (اتحادیه میهنی، جنبش تغییر، اتحادیه اسلامی، گروه عدالت و نسل جدید) خواستار نظام چند حوزه ای یعنی تقسیم اقلیم کردستان عراق به چهار منطقه اربیل، دهوک، سلیمانیه و حلبچه هستند؛ بطوری که یک حوزه برای هر استان وجود داشته باشد. این درحالی است که دموکرات ها بر یک سیستم تک حوزه ای اصرار دارند؛ به این معنی که تمام کردستان عراق با همه استان هایش، یک حوزه تلقی می شود.

اما بدبینانه ترین نظر را جنبش نسل جدید به رهبری «شاسوار عبدالواحد» روز چهارشنبه مطرح کرد که معتقدند روند سیاسی اقلیم کردستان عراق به دلیل ادامه اختلاف بر سر ریاست جمهوری از یک سو و انتخابات این اقلیم از سوی دیگر به پایان رسیده است.

«همیداد شاهین» سخنگوی این جنبش در مصاحبه ای که با پایگاه خبری المعلومه داشته، با اشاره به اینکه نهادهای اداره منطقه کردستان عراق کاملاً فلج شده اند، گفت که «روند سیاسی در اقلیم کردستان عراق به پایان رسیده است.»

شاهین راه حل بن بست جاری در کردستان عراق را مداخله نیروهایی خارج از اقلیم دانسته و حتی معتقد است که علاوه بر دولت مرکزی، لازم است، جامعه بین المللی هم به موضوع انتخابات در کردستان عراق ورود کنند.

وی گفته که ما به عنوان اپوزیسیون مجبور خواهیم شد گام های خود را در این راستا برداریم، چرا که حفاظت از دموکراسی در کشور و جلوگیری از تصمیمات سیاسی یکجانبه در منطقه کردستان عراق به عنوان تضمینی برای زندگی در صلح» است.